Wyrok SN z dnia 6 maja 2010 r., sygn. II UK 337/09

Formą prawną „przepisów o wynagradzaniu” mogą być postanowienia uchwały wspólników. W konsekwencji, przepisy o wynagradzaniu określające prawo pracowników do korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji mogą być przedmiotem uchwały wspólników spółki handlowej.

Sąd Najwyższy w składzie: 

SSN Beata Gudowska (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Roman Kuczyński

SSN Romualda Spyt

w sprawie z wniosku E. Spółki Jawnej Włodzimierz N., Witold N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych III Oddziałowi w W.

o wysokość podstawy wymiaru składek,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 maja 2010 r.,

skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w W.

z dnia 24 kwietnia 2009 r.,

oddala skargę.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy, Sąd Ubezpieczeń Społecznych w W. wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2008 r. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, III Oddział w W., w ten sposób, że wyłączył z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników „E.” sp. j. Włodzimierz N., Witold N. wypłaty w gotówce na pokrycie kosztów przejazdów środkami lokomocji dokonane w okresie od dnia 1 grudnia 1997 r.

Wyrokiem z dnia 24 września 2009 r. Sąd Apelacyjny, Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w W. uwzględnił apelację organu ubezpieczeń społecznych i zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że oddalił odwołanie w odniesieniu do podstawy wymiaru składek za okres od dnia 1 grudnia 1997 r. do dnia 31 grudnia 1998 r., a w pozostałym zakresie apelację oddalił. Uwzględnił zmianę prawa i do oceny stanu faktycznego w okresie od dnia 1 grudnia 1997 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. zastosował rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.), a od dnia 1 stycznia 1999 r. § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczególnych zasad ustalania podstawy wymiary składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.).

Podkreślił, że w odniesieniu do okresu sprzed dnia 1 stycznia 1999 r. nie przewidziano możliwości odliczenia kosztów przejazdów pracowników do pracy. W § 7 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r., w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 1997 r. wyłączono tylko korzyści zapewnione pracownikom w układach zbiorowych pracy lub w umowach indywidualnych, polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów lub przedmiotów, korzystania z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, z biletów teatralnych, kinowych itp., a po nowelizacji jedynie możliwość wyłączenia wartości świadczeń rzeczowych oraz ekwiwalentów za te świadczenia - wynikających z przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Inaczej ocenił obowiązki płatnika w zakresie ustalenia podstawy wymiaru składek odprowadzanych po dniu 31 grudnia 1998 r., uwzględniwszy, że stosownie do § 2 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r., wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Przyjął, że płatnik po dniu 1 stycznia 1999 r. prawidłowo nie uwzględnił w podstawie wymiaru składki kosztów podróży pracowników do miejsca pracy, które bezspornie na ich rzecz ponosił, gdyż do dnia 15 kwietnia 2007 r., kiedy na podstawie aneksu nr 3 do regulaminu wynagradzania pracowników Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego „E.” S.C. z dnia 30 lipca 1996 r. wprowadzono art. 19 ust. 1, pracownicy spółki korzystali z refundacji kosztów przejazdu środkami lokomocji do miejsca pracy na podstawie uchwały współwłaścicieli z dnia 5 stycznia 1993 r., którą zaliczył do szeroko pojętych przepisów o wynagradzaniu w rozumieniu § 2 pkt 26 rozporządzenia.