Wyrok SN z dnia 2 czerwca 1998 r., sygn. I UKN 95/98

Matka nie ma prawa do wcześniejszej emerytury, jeżeli choroba dziecka nie upośledza sprawności jego organizmu, w sposób wymagający jej stałej opieki (§ 1 ust. 3 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki, Dz.U. Nr 28, poz. 149).

Przewodniczący SSN: Maria Mańkowska (sprawozdawca), Sędziowie SN: Roman Kuczyński, Stefania Szymańska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 1998 r. sprawy z wniosku Jadwigi K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w R. o wcześ­niejszą emeryturę, na skutek kasacji wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apela­cyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 5 listopada 1997 r. [...]

oddalił kasację.

Uzasadnienie

Wnioskodawczyni Jadwiga K., urodzona 11 października 1951 r., złożyła w dniu 31 sierpnia 1994 r. wniosek o emeryturę z powodu konieczności stałej opieki nad dzieckiem Łukaszem urodzonym 11 czerwca 1981 r. Do wniosku dołączone zos­tało zaświadczenie lekarskie z 17 sierpnia 1994 r., z którego wynika, że Łukasz K. choruje na astmę oskrzelową, bardzo często nawracające stany astmatyczne i wy­maga osobistej opieki matki. Decyzją z dnia 16 września 1994 r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni od dnia 1 maja 1994 r. prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wy­magającymi stałej opieki (Dz.U. nr 28, poz.149) ponieważ udowodniła jednocześnie okres zatrudnienia w rozmiarze 27 lat, 10 miesięcy i 17 dni. W dniu 10 lutego 1997 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek Prokuratury Wojewódzkiej w R. o wszczęcie postępowania w celu ponownego ustalenia prawa wnioskodawczyni do świadczeń emerytalnych. W uzasadnieniu wniosku wskazano, że w wyniku pos­tępowania wyjaśniającego stwierdzono, iż Łukasz K. nie jest chory w stopniu wyma­gającym stałej osobistej opieki matki. Potwierdziła to analiza dokumentacji lekarskiej, przeprowadzona przez Wojewódzką Przychodnię Matki i Dziecka. Wobec tego, de­cyzją z dnia 17 lutego 1997 r. organ rentowy wstrzymał wnioskodawczyni wypłatę emerytury od dnia 1 marca 1997 r. Odwołanie wnioskodawczyni od tej decyzji oddalił Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie wyrokiem z dnia 22 lipca 1997 r.

Sąd Wojewódzki zażądał dokumentacji lekarskiej dotyczącej Łukasza K. i po jej dołączeniu dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy pneumonologa i internisty. Biegli po zapoznaniu się z dokumentacją lekarską i zbadaniu Łukasza K. stwierdzili u niego spastyczny (alergiczny) nieżyt oskrzeli bez odchyleń od stanu prawidłowego ani zaburzeń wydolności oddechowej. Wymaga to okresowego leczenia, ale nie wy­maga stałej opieki ani aktualnie, ani od 31 sierpnia 1994 r. Na tej podstawie Sąd pierwszej instancji ustalił, że Łukasz K. nie wymagał w 1994 r. i w dalszym ciągu nie wymaga stałej opieki innej osoby. Wobec tego wnioskodawczyni nie ma uprawnień do wcześniejszej emerytury, jak prawidłowo stwierdził organ rentowy w zaskarżonej decyzji.