Samochód w firmie – rozliczenie VAT i akcyzy

Jednymi z najczęściej wykorzystywanych na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej urządzeń są samochody. W niniejszym dodatku przedstawione zostaną odpowiedzi na najczęstsze pytania odnoszące się do możliwości odliczania VAT z faktur dotyczących samochodów, jak również skutków w VAT sprzedaży, wycofywania z działalności gospodarczej czy złomowania. Poruszony został także temat rozliczenia akcyzy od samochodów sprowadzanych z zagranicy.

1.Odliczanie VAT z tytułu zakupu, leasingu i wykupu samochodów z leasingu

Podatnikom przysługuje prawo do odliczania VAT przy nabywaniu (w tym wykupie z leasingu) samochodów, które mają być wykorzystywane do działalności gospodarczej, w ramach której wykonywane są czynności dające prawo do odliczenia (w szczególności czynności opodatkowane VAT). Podatnikom przysługuje również prawo do odliczania VAT z faktur związanych z leasingiem takich samochodów.

Jednak na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT kwota podatku naliczonego w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest co do zasady ograniczona do 50%. Dlatego kwota podatku naliczonego przy nabyciu (w tym wykupie z leasingu) oraz leasingu samochodu jest często ograniczona do połowy.

Istnieją jednak dwie grupy pojazdów samochodowych, których ograniczenie to nie dotyczy. Są to:

1. pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy (zob. tabelę poniżej);
2. pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika:

•  określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania oraz
• potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, 

wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy z o VAT); pojazdy należące do tej grupy trzeba, co do zasady, zgłaszać naczelnikowi urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26 (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT), co w istocie stanowi dodatkowy warunek dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tych samochodów.

Pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy

1.1.Czy odliczymy pełny VAT z faktury zakupu samochodu, dla którego nie przeprowadzono dodatkowego badania technicznego

Problem

W styczniu 2024 r. podatnik zakupił samochód spełniający warunki techniczne przewidziane dla VAT-1, jednak przez przeoczenie dotychczas nie przeprowadził dodatkowego badania technicznego tego samochodu. Czy mimo to podatnik mógł odliczyć cały VAT z faktury zakupu tego samochodu?

Rada

Tak, w przedstawionej sytuacji podatnik mógł odliczyć cały VAT z faktury dokumentującej zakup samochodu.

Uzasadnienie

Z art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że w przypadku niektórych pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń spełnienie określonych przepisami wymagań stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów. Badanie to potwierdzane jest zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz adnotacją w dowodzie rejestracyjnym pojazdu o spełnieniu tych wymagań. Obowiązek przeprowadzenia badania dotyczy pojazdów samochodowych innych niż samochody osobowe:

1. mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van,
2. mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,
3. które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

Przy czym przepis ten nie uzależnia możliwości dokonywania pełnych odliczeń od przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego, a jedynie nakłada na podatników obowiązek jego przeprowadzenia i uzyskania zaświadczenia oraz adnotacji w dowodzie rejestracyjnym. 

W konsekwencji przeprowadzenie dodatkowego badania technicznego ma jedynie charakter dowodowy. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych, czego przykładem może być wyrok NSA z 10 października 2019 r. (sygn. akt I FSK 1492/17), wyrok WSA w Kielcach z 7 lipca 2022 r. (sygn. akt I SA/Ke 203/22) czy wyrok NSA z 11 maja 2023 r. (sygn. akt I FSK 929/20). Jak czytamy w wyroku WSA w Kielcach:

(…) nałożenie na podatnika obowiązku wynikającego z art. 86a ust. 10 ustawy o VAT, tj. wykonania dodatkowego badania technicznego, ma na celu umożliwienie podatnikowi wykazania spełnienia wymagań określonych w ust. 9 art. 86a ustawy o VAT, a nie jest warunkiem dającym uprawnienie do pełnego odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z tym pojazdem. Potwierdzenie cech konstrukcyjnych pojazdu, które wykluczają jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą wydane przez stację kontroli pojazdów powinno być traktowane jako środek dowodowy do wykazania wymaganych cech pojazdu, a nie jako warunek, którego niespełnienie powoduje pozbawienie podatnika prawa do pełnego odliczenia VAT.

Należy mieć na uwadze, że organy podatkowe do tej pory miały na ten temat inne zdanie (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 sierpnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.482.2022.1.KO). Dopiero pod wpływem korzystnych dla wnioskodawców orzeczeń zmieniają stanowisko (zob. pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 grudnia 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.477.2019.8.MK). 

A zatem w świetle stanowiska reprezentowanego przez sądy administracyjne podatnik miał w przedstawionej sytuacji prawo odliczyć cały VAT z faktury dokumentującej zakup samochodu. Jest tak, mimo że dotychczas nie przeprowadził dodatkowego badania technicznego dla tego samochodu.

1.2. Czy można odliczyć VAT z faktur leasingowych w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej

Problem

Podatnik leasingujący samochód osobowy zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej. Czy w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej podatnik może nadal odliczać połowę VAT z faktur leasingowych?

Rada

Odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy w związku z zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej podatnik został wykreślony z rejestru podatników VAT. Jeżeli nie, podatnik może na bieżąco odliczać VAT z otrzymywanych faktur leasingowych. W przeciwnym razie podatnik może skorzystać z prawa do odliczenia VAT z tych faktur dopiero po tymczasowym lub stałym przywróceniu mu statusu podatnika VAT czynnego. Szczegóły w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

Przedsiębiorcy, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej, mogą korzystać z prawa do odliczenia. W ustawie o VAT nie ma bowiem przepisu wyłączającego korzystanie w takich przypadkach z prawa do odliczenia.

Powoduje to, że podatnicy są co do zasady uprawnieni do odliczania VAT z faktur za leasing samochodów wykorzystywanych na potrzeby – aktualnie zawieszonej – działalności gospodarczej. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem mogą być interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.485.2020.1.DS) oraz z 23 lipca 2021 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.324.2021.3.AZ). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji:

(…) wydatki poniesione przez Wnioskodawcę w związku z opłatami leasingowymi od samochodu można uznać za niezbędne do utrzymania przedsiębiorstwa, bowiem jak wyjaśnił Wnioskodawca, samochód, który wykupił z leasingu w trakcie zawieszenia działalności będzie wykorzystywał w ramach działalności opodatkowanej, wobec tego spełnione są przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy, tj. występuje związek ponoszonych wydatków w okresie zawieszenia działalności gospodarczej z czynnościami opodatkowanymi, które wystąpią po wznowieniu działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wyjątek dotyczy przypadków, gdy podatnicy, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na okres przekraczający 6 miesięcy, zostali wykreśleni z rejestru podatników VAT na podstawie art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy o VAT. Podatnicy tacy nie mogą bowiem korzystać z prawa do odliczenia. Zakaz odliczenia VAT wynika z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, tj. przepisu wyłączającego możliwość korzystania z prawa do odliczenia przez podatników, którzy nie są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT.

Z prawa tego podatnicy mogą jednak skorzystać po tymczasowym (na podstawie art. 96 ust. 9c ustawy o VAT) lub stałym (na podstawie art. 96 ust. 9g ustawy o VAT) przywróceniu im statusu podatnika VAT czynnego. Przy czym z wyjaśnień organów podatkowych wynika, że w tym drugim przypadku podatnicy mogą korzystać z prawa do odliczenia nie tylko na zasadach ogólnych (np. w drodze korekty dokonywanej na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy o VAT), ale również w pierwszej deklaracji VAT składanej po okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.485.2020.1.DS):

(…) z dniem wznowienia działalności gospodarczej Wnioskodawca może być przywrócony do rejestru podatników VAT bez konieczności ponownej rejestracji w urzędzie skarbowym. W związku z powyższym Wnioskodawca w odniesieniu do wskazanych wydatków, może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego w pierwszej deklaracji składanej po odwieszeniu działalności gospodarczej i w przypadku, gdy kwota podatku należnego przewyższy kwotę podatku naliczonego Wnioskodawca może wystąpić o zwrot podatku na podstawie art. 87 ust. 5a ustawy.

Reasumując, odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy w związku z zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej podatnik został wykreślony z rejestru podatników VAT. Jeżeli nie, to może na bieżąco odliczać VAT z otrzymywanych faktur leasingowych. W przeciwnym razie podatnik może skorzystać z prawa do odliczenia VAT z tych faktur dopiero po tymczasowym lub stałym przywróceniu mu statusu podatnika VAT czynnego.

1.3.Czy można odliczać 100% VAT, gdy leasingowany samochód zostanie przeznaczony wyłącznie do wynajmu

Problem

Jeden z leasingowanych przez spółkę samochodów przestał być jej potrzebny, w związku z tym spółka zamierza długoterminowo wynająć ten samochód. Czy w okresie wynajmu spółce będzie przysługiwało prawo do odliczania w całości VAT z faktur za leasing samochodu, bez prowadzenia ewidencji przebiegu oraz zgłoszenia samochodu informacją VAT-26? 

Rada

Tak, zdaniem autora we wskazanej sytuacji spółka może odliczać VAT w 100% bez konieczności prowadzenia ewidencji jego przebiegu (także przez najemcę) oraz zgłoszenia informacją VAT-26.

Uzasadnienie

W określonych przepisami przypadkach dokonywanie pełnych odliczeń od wydatków dotyczących pojazdów samochodowych, które nie uprawniają do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy, jest możliwe bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu i zgłoszenia informacją VAT-26. Dotyczy to w szczególności pojazdów samochodowych przeznaczonych wyłącznie do:

1. odprzedaży,
2. sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
3. oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze (także, jeżeli oddawane w odpłatne używanie pojazdy samochodowe są klientom doprowadzane przez pracowników podatnika – zob. wyrok NSA z 8 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1516/15)

– jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika (art. 86a ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT).

Nie jest przy tym jasne, jak należy rozumieć wynikający z art. 86a ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT warunek, aby – w przypadku samochodów wynajmowanych przez podatników – oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowiło przedmiot działalności podatnika. Zdaniem autora w przypadku samochodów przeznaczonych wyłącznie do wynajmu/podnajmu warunek ten jest spełniony zawsze. W konsekwencji według autora oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika również w przypadku podatników, u których wyłącznie do wynajmu/podnajmu przeznaczony jest tylko jeden samochód.

Takie też jest stanowisko reprezentowane przez organy podatkowe, gdyż w udzielanych wyjaśnieniach dopuszczają dokonywanie pełnych odliczeń – bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu – w przypadkach, gdy podatnicy wynajmują jeden tylko samochód. 

Tytułem przykładu można wskazać interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 listopada 2015 r. (sygn. IPTPP3/4512-374/15-4/ALN), interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lutego 2015 r. (sygn. ILPP1/443-998/14-5/AS) czy interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 marca 2021 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.608.2020.2.AS). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji:

(…) w przypadku, gdy samochód osobowy przeznaczony jest wyłącznie na wynajem/dzierżawę, to podatnik nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

W konsekwencji we wskazanej sytuacji spółka może odliczać VAT w 100% bez konieczności prowadzenia ewidencji jego przebiegu (także przez najemcę) oraz zgłoszenia informacją VAT-26.

1.4.Jaki jest termin złożenia informacji VAT-26

Problem

29 lutego 2024 r. podatnik odebrał samochód osobowy, jednak fakturę jego zakupu opłacił dopiero 2 marca 2024 r. W jakim terminie podatnik musi złożyć informację VAT-26, żeby móc odliczyć w całości VAT z faktury zakupu tego samochodu?

Rada

Podatnik powinien złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację VAT-26 najpóźniej 25 marca 2024 r.

Uzasadnienie

Podatnicy są, co do zasady, obowiązani zgłaszać pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na sposób wykorzystania naczelnikowi urzędu skarbowego, składając informacje o tych pojazdach (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT). Informacje te składane są na formularzu VAT-26. Aktywny formularz VAT-26 jest dostępny na stronie e-wydania Biuletynu VAT w zakładce Formularze (https://www.inforlex.pl/ewydania/oferta/).

Zgłaszanie pojazdów samochodowych informacją VAT-26 stanowi w istocie warunek dokonywania pełnych odliczeń od tych pojazdów. Jak bowiem stanowi art. 86a ust. 13 ustawy o VAT, w przypadku niezłożenia w terminie informacji VAT-26 uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.

Informację VAT-26 należy składać w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniesie pierwszy wydatek związany z pojazdem, nie później jednak niż w dniu przesłania JPK_V7 (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT). W przypadku niezłożenia informacji VAT-26 w tym terminie uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację (art. 86a ust. 13 ustawy o VAT).

O terminie złożenia informacji VAT-26 decyduje miesiąc poniesienia pierwszego wydatku związanego z pojazdem samochodowym. Zdaniem autora nie ma powodu, aby zwrot „poniesienie pierwszego wydatku” rozumieć inaczej niż dosłownie, jednak organy podatkowe reprezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. Z udzielanych przez nie wyjaśnień wynika bowiem, że:

(…) przez „poniesienie wydatku” należy rozumieć dokonanie wpłaty zaliczki na poczet zakupu towaru czy usługi lub też nabycie towaru czy usługi, w zależności od tego, która z tych sytuacji wystąpiła jako pierwsza.

Takie stanowisko zajął przykładowo: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych z 28 lipca 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.290.2023.2.JM), z 19 września 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.126.2019.7.AS) oraz z 27 grudnia 2023 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.705.2023.2.NW). 

W konsekwencji do poniesienia pierwszego wydatku związanego z pojazdem samochodowym w rozumieniu art. 86a ust. 12 ustawy o VAT (a tym samym do rozpoczęcia biegu terminu do złożenia informacji VAT-26) może dojść, zdaniem organów podatkowych, nawet wtedy, gdy podatnik faktycznie nie poniósł jeszcze żadnego wydatku dotyczącego tego pojazdu samochodowego. 

Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2017 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.83.2017.1.IGO):

(…) za pierwszy wydatek związany z pojazdem, o którym mowa w art. 86a ust. 12 ustawy należy uznać czynność, która będzie podlegać ustawie o podatku od towarów i usług. Taką czynnością w sytuacji opisanej we wniosku będzie moment nabycia/najmu samochodów osobowych, a nie jak twierdzi Wnioskodawca chwila dokonania zapłaty za pierwszy zakup towaru lub usługi związanej z pojazdem samochodowym bądź chwila otrzymania faktury od kontrahenta, dokumentującej pierwszy zakup towaru lub usługi związanej z pojazdem samochodowym.

Prowadzi to do wniosku, że zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym przez organy podatkowe datą poniesienia pierwszego wydatku związanego ze wskazanym samochodem osobowym jest 29 lutego 2024 r. Żeby zatem uzyskać prawo do odliczenia VAT w całości z faktury zakupu tego samochodu, podatnik powinien zgłosić go naczelnikowi urzędu skarbowego informacją VAT-26 do 25 marca 2024 r. (nie później niż w dniu złożenia JPK_V7 za luty 2024 r.).

1.5.Czy trzeba złożyć aktualizację informacji VAT-26 w przypadku wykupu samochodu z leasingu

Problem

2 marca 2024 r. spółka wykupiła z leasingu samochód osobowy zgłoszony informacją VAT-26. Samochód ten będzie przez spółkę nadal wykorzystywany wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Czy spółka ma obowiązek zaktualizować informację VAT-26? Jeżeli tak – to w jaki sposób oraz w jakim terminie?

Rada

Spółka ma obowiązek zaktualizować informację VAT-26 dotyczącą wskazanego samochodu, jeżeli w związku z wykupem samochodu z leasingu zmienił/zmieni się jego numer rejestracyjny. W takim przypadku spółka powinna w terminie do końca marca 2024 r. złożyć informację VAT-26 będącą jednocześnie aktualizacją oraz zgłoszeniem nowego pojazdu.

Uzasadnienie

W przypadku wykupu z leasingu samochodu zgłoszonego informacją VAT-26 konieczna może być aktualizacja informacji VAT-26. Jest tak, jeżeli w związku z wykupem samochodu z leasingu:

1. dochodzi do zmiany sposobu wykorzystywania samochodu lub

2. zmienia się numer rejestracyjny samochodu.

    

Jeżeli nie ma miejsca żaden z tych przypadków, aktualizacja informacji VAT-26 nie jest konieczna (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 marca 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.43.2021.2.MK).

W przedstawionym stanie faktycznym sposób wykorzystywania samochodu osobowego się nie zmienia. A zatem odpowiedź na pytanie o obowiązek aktualizacji informacji VAT-26 zależy od tego, czy w związku z wykupem samochodu z leasingu zmienił/zmieni się jego numer rejestracyjny. Jeżeli tak, spółka ma obowiązek zaktualizować informację VAT-26. W przeciwnym razie spółka nie ma takiego obowiązku.

Jeśli w przedstawionej sytuacji spółka ma obowiązek zaktualizować informację VAT-26, powinna złożyć jeden formularz VAT-26 będący jednocześnie aktualizacją oraz zgłoszeniem nowego pojazdu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lutego 2015 r., sygn. IPPP1/443-1384/14-4/AS, czy interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 października 2020 r., sygn. ITPP2/4512-528/16-7/20/AD). Dlatego w składanym formularzu należy zaznaczyć zarówno poz. 6 „złożenie informacji”, jak i poz. 7 „aktualizacja informacji”. 

Spółka powinna tego dokonać w terminie aktualizacji zgłoszenia informacji VAT-26, a więc do końca marca 2024 r. W przypadku dokonania takiej aktualizacji później spółka, zdaniem autora, utraci prawo do dokonywania pełnych odliczeń w stosunku do wydatków dotyczących wykupionego samochodu udokumentowanych fakturami otrzymanymi w okresie od dnia zmiany numeru rejestracyjnego samochodu do dnia poprzedzającego dzień aktualizacji informacji VAT-26.

1.6. Jakie są skutki w VAT wykupu samochodu z leasingu na cele prywatne

Problem

Osoba fizyczna zarejestrowana jako podatnik VAT czynny wykorzystuje na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochód na podstawie umowy leasingu. Zbliża się wykup i osoba ta zastanawia się, czy wykupić samochód na cele prowadzonej działalności czy na cele prywatne. Jakie będą konsekwencje w zakresie VAT dokonania jednego z tych wyborów?

Rada

Wykup samochodu na cele prowadzonej działalności pozwoli osobie fizycznej odliczyć VAT (zapewne połowę) z faktury wykupu samochodu z leasingu. Będzie to jednak skutkować opodatkowaniem VAT późniejszej sprzedaży tego samochodu lub jego nieodpłatnej dostawy. Prawo do odliczenia nie będzie przysługiwać w przypadku wykupu samochodu z leasingu na cele prywatne, jednak w zamian ewentualna sprzedaż lub nieodpłatne przekazanie samochodu nie będą podlegać opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

Osoby fizyczne wykupujące samochody z leasingu operacyjnego mają wybór (także w przypadku otrzymania faktury wykupu na dane „firmowe”) między ich wykupem na cele prowadzonej działalności gospodarczej oraz wykupem na cele prywatne. 

Wykup samochodu na cele działalności gospodarczej

W przypadku wykupu samochodu na cele prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną VAT uprawnieni są do odliczenia VAT z faktury wykupu (najczęściej w 50% ze względu na ograniczenie kwoty podatku naliczonego wynikające z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT). Jednocześnie koszt netto wykupu powiększony o niepodlegający odliczeniu VAT mogą zaliczać do podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Oczywiście nie dotyczy to podatników, którzy nie rozpoznają podatkowych kosztów uzyskania przychodów ze względu na opodatkowanie w formie ryczałtu. Przy czym wykup samochodu na cele prowadzonej działalności gospodarczej powoduje, że jego późniejsza sprzedaż będzie podlegać opodatkowaniu VAT oraz że opodatkowaniu VAT podlegać będzie nieodpłatna dostawa tego samochodu, np. w przypadku wycofania samochodu z działalności gospodarczej na cele prywatne.

Wykup samochodu na cele prywatne

Natomiast w przypadku wykupu na cele prywatne podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktury wykupu ani prawo do zaliczenia kosztu wykupu do podatkowych kosztów uzyskania przychodów. W zamian ewentualna sprzedaż lub nieodpłatne przekazanie wykupionego z leasingu samochodu nie podlegają opodatkowaniu VAT, co ma miejsce w przypadku wykupu samochodu na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

1.7.Czy można odliczyć pełny VAT z faktury wykupu samochodu w przypadku jego sprzedaży w tym samym miesiącu 

Problem

Na początku marca 2024 r. podatnik wykupił samochód z leasingu operacyjnego za kwotę przekraczającą 15 000 zł netto. 25 marca 2024 r. samochód ten został przez podatnika sprzedany. Czy w tej sytuacji podatnik może odliczyć cały VAT z faktury wykupu?

Rada

Tak, zdaniem autora podatnik może w przedstawionej sytuacji odliczyć cały VAT z faktury wykupu samochodu z leasingu, z tym że:

1. 50% VAT z tej faktury może odliczyć na zasadach ogólnych, tj. poprzez wykazanie w polach K_42 i K_43 części ewidencyjnej oraz uwzględnienie w polach P_42 i P_43 części deklaracyjnej pliku JPK_V7,
2. 50% VAT z tej faktury może odliczyć w drodze korekty, tj. poprzez ujęcie w polu K_45 części ewidencyjnej oraz uwzględnienie w polu P_45 części deklaracyjnej pliku JPK_V7.

Uzasadnienie

Jak stanowi art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy, w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiła kwota, o której mowa w art. 86a ust. 1 ustawy o VAT (50% VAT), nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu.

Przyjmuje się, że nastąpiła taka zmiana, gdy w okresie korekty nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego. Wtedy uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty. Przy czym uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Dlatego zdaniem autora podatnik może w przedstawionej sytuacji odliczyć cały VAT z faktury wykupu samochodu z leasingu. W tym celu podatnik powinien:

1. 50% VAT z tej faktury rozliczyć na zasadach ogólnych, tj. poprzez wykazanie w polach K_42 i K_43 części ewidencyjnej oraz uwzględnienie w polach P_42 i P_43 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT,
2. 50% VAT z tej faktury odliczyć w drodze korekty, tj. poprzez ujęcie w polu K_45 części ewidencyjnej oraz uwzględnienie w polu P_45 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT.

2.Odliczanie VAT od wydatków dotyczących samochodów

Prawo do odliczenia VAT przysługiwać może także w stosunku do innych wydatków (tj. innych niż wydatki na nabycie, w tym wykup z leasingu, oraz leasing) dotyczących samochodów. Także w tym zakresie kwota podatku naliczonego jest często ograniczona do 50% ze względu na brzmienie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT (zob. pkt 1).

2.1.Czy można odliczyć VAT z faktur za naprawy samochodu finansowane przez zakłady ubezpieczeń

Problem

Podatnik otrzymał fakturę za naprawę powypadkową samochodu. Faktura ta została częściowo opłacona przez zakład ubezpieczeń sprawcy wypadku. Czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT z tej faktury?

Rada

Tak, ze wskazanej faktury podatnik może odliczyć VAT na zasadach ogólnych.

Uzasadnienie

Z punktu widzenia przysługiwania podatnikom prawa do odliczenia nie ma znaczenia sposób finansowania dokonywanych zakupów. Przykładowo prawo do odliczenia może podatnikom przysługiwać również w przypadkach, gdy zakupy towarów i usług służących wykonywaniu czynności opodatkowanych zostały sfinansowane otrzymanymi przez podatnika dotacjami (subwencjami itp.) czy też zostały podatnikom zrefundowane (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 września 2013 r., sygn. ITPP2/443-602/13/AD, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 czerwca 2015 r., sygn. ILPP5/4512-1-44/15-5/PG).

Powoduje to, że prawo do odliczenia przysługiwać może również w przypadku nabywania usług naprawy samochodów, które są finansowane – częściowo lub w całości – przez zakłady ubezpieczeń (zob. przykładowo wyrok WSA we Wrocławiu z 17 września 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 722/13). W konsekwencji ze wskazanej faktury podatnik może odliczyć VAT na zasadach ogólnych. Musi również wziąć pod uwagę ograniczenia przewidziane dla wydatków samochodowych, gdy pojazd nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności.

2.2.Czy można odliczyć VAT z faktur otrzymywanych od dostawców kart paliwowych

Problem

Podatnik korzysta z kart paliwowych. Samochody, których dotyczą karty, są wymienione w załączniku do wniosku. Zakup paliwa możliwy jest na dedykowanych stacjach, których w Polsce jest znaczna liczba. Z tytułu używania karty przysługuje rabat na zakupione paliwo, wykazany jako upust na fakturze. Na fakturze wyszczególnione są numery rejestracyjne oraz ilość, cena i wartość paliwa VAT.

Czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT z faktur otrzymywanych od wystawcy kart paliwowych?

Rada

Tak, według stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe podatnikowi przysługuje prawo do odliczania VAT ze wskazanych faktur.

Uzasadnienie

Od wielu lat wątpliwości budzi, czy i w jakim zakresie dostawy paliwa oraz innych towarów opłacane za pomocą kart paliwowych mają charakter tzw. dostaw łańcuchowych. W grę wchodzą dwa schematy opodatkowania.

Uznanie zakupów na podstawie karty paliwowej za transakcję łańcuchową

W przypadku pierwszego schematu opodatkowania dostawa paliwa lub innego towaru opłacana za pomocą karty paliwowej ma charakter dostawy łańcuchowej. W efekcie każdy z uczestniczących w łańcuchu dostaw podatnik wystawia fakturę na rzecz kolejnego podatnika z łańcucha, a temu kolejnemu podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia z otrzymanej faktury.

Uznanie, że dostawa występuję tylko między prowadzącym stację a nabywcą

Natomiast w przypadku drugiego schematu opodatkowania dostawa paliwa lub innego towaru opłacana za pomocą karty paliwowej nie ma charakteru dostawy łańcuchowej, a więc występuje jedynie między podatnikiem prowadzącym stację paliw a odbiorcą paliwa. W konsekwencji jedyną fakturą dokumentującą dostawę towarów powinna być faktura wystawiona przez podatnika prowadzącego stację paliw na rzecz odbiorcy paliwa. Jeżeli wystawiane są inne faktury dokumentujące tę dostawę (np. faktura wystawiana przez podatnika - stację paliw na rzecz emitenta karty oraz faktura wystawiana przez emitenta karty na rzecz odbiorcy paliwa lub innego towaru), podatnikowi otrzymującemu taką fakturę nie przysługuje prawo do odliczenia.

Pożądany przez większość podatników uczestniczących w transakcjach z wykorzystaniem kart paliwowych, a jednocześnie powszechnie stosowany jest pierwszy ze wskazanych schematów. Niestety, z orzecznictwa unijnego oraz krajowego wynika najczęściej, że właściwy jest drugi ze wskazanych schematów, a nie pierwszy. Stanowisko takie zajął przykładowo TSUE w wyrokach z 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 i z 15 maja 2019 r. w sprawie C-235/18 oraz NSA w wyrokach z 15 września 2017 r. (sygn. akt I FSK 2236/15) oraz z 18 września 2019 r. (sygn. akt I FSK 825/16).

Praktyka organów podatkowych na temat rozliczania zakupów za pomocą kart paliwowych

Organy podatkowe nie stosują się do stanowiska sądów w udzielanych wyjaśnieniach najczęściej w przypadku transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych potwierdzają prawidłowość pierwszego ze wskazanych schematów, jeżeli kolejny w łańcuchu podmiot (w szczególności emitent karty paliwowej) ma prawo do kształtowania ceny towaru, warunków jego nabycia, ale także przykładowo obciążony zostaje ponoszeniem obowiązków reklamacyjnych w stosunku do np. wadliwego towaru (zob. przykładowo interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 października 2023 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.491.2023.1.MMA, oraz z 5 lutego 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.742.2023.2.KO). Jak na razie nic nie wskazuje, aby stanowisko to miało się zmienić.

Podkreślić przy tym należy, że – jak stanowi art. 14n § 4 pkt 2 Ordynacji podatkowej – w przypadku zastosowania się przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym do utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej stosuje się odpowiednio przepisy art. 14k–14m Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że podatnik, który w danym okresie rozliczeniowym zastosował się do utrwalonej praktyki organów podatkowych, jest chroniony tak jak podatnicy posiadający interpretację indywidualną. 

Powoduje to zdaniem autora, że podatnicy mogą odliczać VAT z faktur wystawianych przez wystawców kart paliwowych (w zakresie, w jakim faktury te dokumentują zakupy dokonywane w Polsce). Dokonując takich odliczeń są bowiem chronieni utrwaloną praktyką interpretacyjną w tym zakresie.

2.3. Czy można odliczać 100% VAT od wydatków eksploatacyjnych związanych z użytkowaniem samochodu niewprowadzonego do majątku firmy

Problem

Podatnik zajmujący się handlem węglem posiada samochód ciężarowy, który nie stanowi majątku przedsiębiorstwa podatnika. Mimo to podatnik użytkuje ten samochód w firmie. Czy ma prawo odliczać VAT z faktur dokumentujących dotyczące tego samochodu wydatki eksploatacyjne? Jeśli tak to w jakiej wysokości?

Rada

Podatnik może odliczać VAT od wydatków eksploatacyjnych dotyczących samochodu niewprowadzonego do majątku firmy. Wysokość odliczenia zależy od tego, czy możemy uznać ten samochód za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej (ze względu na konstrukcję lub sposób wykorzystania).

Uzasadnienie

Z przepisów ustawy o VAT nie wynika, aby z punktu widzenia możliwości dokonywania pełnych odliczeń jakiekolwiek znaczenie miało, czy dany pojazd samochodowy jest wprowadzony do majątku firmy. W konsekwencji dokonywanie pełnych odliczeń jest możliwe także w stosunku do wydatków dotyczących pojazdów samochodowych, które nie są wprowadzone do majątku firmy, pod warunkiem że spełniają ustawowe warunki.

Z punktu widzenia dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących pojazdów samochodowych pojazdy te dzielą się na:

• pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy,

• pozostałe pojazdy samochodowe; pojazdy należące do tej grupy uprawniają do pełnych odliczeń, jeżeli sposób ich wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą; pojazdy należące do tej grupy trzeba, co do zasady, zgłaszać naczelnikom urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26, co w istocie stanowi dodatkowy warunek dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tych samochodów.

   

A zatem odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy samochód należy do pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy (nie wszystkie samochody ciężarowe należą do tej grupy pojazdów samochodowych – zob. tabelę Pojazdy samochodowe uprawniające do pełnych odliczeń ze względu na swoje cechy) lub są spełnione wskazane warunki dla pozostałych pojazdów samochodowych. Jeżeli tak, podatnik ma prawo odliczać 100% VAT z faktur dokumentujących koszty eksploatacyjne dotyczące użytkowanego samochodu. W przeciwnym razie ze względu na brzmienie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT podatnik może odliczać tylko połowę tych kwot.

2.4.Czy można odliczyć 100% VAT od wydatków dotyczących samochodów, które zostały przez podatników oklejone w celach reklamowych

Problem

Podatnik prowadzący pizzerię zlecił oklejenie samochodu osobowego, który jest wykorzystywany do rozwożenia pizzy. Czy pozwala to podatnikowi na odliczanie VAT z faktur dokumentujących wydatki dotyczące tego samochodu bez prowadzenia ewidencji VAT oraz zgłoszenia informacją VAT-26?

Rada

Nie, w związku z samym tylko oklejeniem reklamowym samochodu podatnik nie może dokonywać pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tego samochodu. Jest to możliwe tylko, jeżeli łącznie spełnione są trzy określone przepisami warunki, tj. warunek odpowiedniego wykorzystywania, warunek potwierdzenia tego prowadzoną dla samochodu ewidencją przebiegu oraz warunek zgłoszenia samochodu informacją VAT-26. Jednak w całości podatnik może odliczyć VAT z faktury za oklejenie tego samochodu (niezależnie od tego, czy spełni warunki dokonywania pełnych odliczeń od dotyczących go wydatków).

Uzasadnienie

Kwota podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi jest, co do zasady, ograniczona do 50% (art. 86a ust. 1 ustawy o VAT). Ograniczenie to nie obowiązuje zawsze, gdyż istnieją pojazdy samochodowe uprawniające do dokonywania pełnych odliczeń. W przypadku samochodów, których konstrukcja nie uprawnia do pełnych odliczeń VAT, musi zostać spełniony warunek co do sposobu ich wykorzystywania przez podatnika do działalności. Muszą zostać określone warunki ich używania, dodatkowo potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu, które wykluczają ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Pojazdy należące do tej grupy trzeba, co do zasady, zgłaszać naczelnikowi urzędu skarbowego, składając informacje VAT-26, co w istocie stanowi dodatkowy warunek dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tych samochodów.

Warunki odnoszą się również do samochodów osobowych, które zostały przez podatników oklejone w celach reklamowych. Potwierdził to NSA w wyroku z 5 grudnia 2018 r. (sygn. akt I FSK 2045/16) zauważając, że:

(…) sposób w jaki wnioskodawca stara się wyeliminować ryzyko użycia samochodu do użytku prywatnego (oklejenie samochodu informacjami dotyczącymi spółki i prowadzonej przez nią działalności) nie może zapewnić tego, że pojazd ten będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Wpływ zaopatrzenia pojazdu w tego rodzaju informacje handlowe na rozpoznawalność firmy i potencjalne zwiększenie z tego tytułu jej przychodów nie ma w tym zakresie zasadniczego znaczenia. Opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zewnętrzna zmiana wyglądu pojazdu nie może bowiem zagwarantować tego, że pojazd ten zostanie wykorzystany do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

W konsekwencji w związku z samym tylko oklejeniem reklamowym samochodu podatnik, o którym mowa, nie może dokonywać pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tego samochodu, jeśli nie spełnia wskazanych warunków.

Zastrzec jednak należy, że uwagi te nie dotyczą odliczenia VAT z faktury za reklamowe oklejenie samochodu. Wydatki na reklamowe oklejanie samochodów nie należą bowiem do wydatków samochodowych. Dlatego ograniczenie kwoty podatku naliczonego do 50% ich nie dotyczy (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 lutego 2015 r., sygn. IPPP1/443-1397/14-2/JL). W konsekwencji z faktury tej podatnik może odliczyć cały VAT (niezależnie od tego, czy spełnione zostaną wskazane powyżej warunki, czy nie).

2.5.Czy taksówkarz może odliczyć 100% VAT od wydatków samochodowych związanych wyłącznie z prowadzoną działalnością

Problem

Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług taksówkarskich, wykorzystując w tym celu samochód osobowy, którego używa również do celów prywatnych. W związku z uszkodzeniem lampy z napisem „TAXI” podatnik kupił nową lampę. Czy z faktury dokumentującej zakup nowej lampy podatnik może odliczyć VAT w całości?

Rada

Tak, z faktury tej podatnik może odliczyć VAT w całości.

Uzasadnienie

Z art. 86a ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT wynika, że art. 86a ust. 1 ustawy o VAT nie ma zastosowania do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Kwota podatku naliczonego od wydatków w tym zakresie nie jest zatem ograniczona do 50%.

Powoduje to, że z faktury dokumentującej zakup nowej lampy „TAXI” podatnik może odliczyć VAT w całości. Jest tak, mimo że wykorzystywany do świadczenia usług taksówkarskich samochód osobowy nie uprawnia podatnika do dokonywania pełnych odliczeń VAT (gdyż jest wykorzystywany również do celów prywatnych).

2.6. Czy można odliczyć pełny VAT od wydatków dotyczących samochodów parkowanych w miejscu zamieszkania pracownika

Problem

Podatnik zamierza kupić samochód osobowy, który będzie wykorzystywany wyłącznie na potrzeby firmy przez pracownika podatnika. Przy czym samochód ten będzie parkowany pod domem pracownika, który zamierza dojeżdżać tym samochodem do pracy. Czy możliwe jest w tej sytuacji zgłoszenie samochodu informacją VAT-26 i dokonywanie pełnych odliczeń od dotyczących go wydatków? Jeżeli nie, czy będzie to możliwe w razie obciążenia pracownika kosztami dojazdu samochodem do pracy?

Rada

Nie, według stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe podatnik nie będzie mógł dokonywać pełnych odliczeń od wydatków związanych z samochodem parkowanym pod domem pracownika. Zdaniem autora będzie tak również, jeżeli podatnik będzie obciążać pracownika kosztami dojazdu tym samochodem do pracy.

Uzasadnienie

Z udzielanych przez organy podatkowe wyjaśnień wynika, że do pojazdów samochodowych uprawniających do pełnych odliczeń ze względu na sposób wykorzystywania nie mogą należeć samochody parkowane w miejscu zamieszkania pracownika, członka zarządu itp. Tytułem przykładu wskazać można interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 stycznia 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.500.2022.2.AA) oraz z 30 sierpnia 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.465.2023.2.ICZ). Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji:

(…) opisany samochód osobowy, parkowany w miejscu zamieszkania pracownika serwisowego oraz wykorzystywany przez niego w celu dojazdu do miejsca świadczenia pracy, nie będzie wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej w rozumieniu przepisu art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w związku z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Tym samym, nie będą Państwo mieli prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę 100% podatku naliczonego, od wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego udostępnianego pracownikowi z ekipy serwisowej. W konsekwencji, będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego od ww. wydatków, dotyczących opisanego samochodu.

Nie zmienia tego fakt obciążania pracowników, członków zarządu itp. kosztami udostępniania im samochodów. Wynika to z wyroku NSA z 11 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1721/15), w którym czytamy, że:

(…) w sytuacji gdy w świetle art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (...) nie jest działalnością gospodarczą podatnika przekazanie samochodów przedsiębiorstwa do osobistego użytku jego pracowników, takie udostępnienie ich – w tym także odpłatne - wyklucza zastosowanie art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a) ww. ustawy wymagającego, aby pojazd samochodowy wykorzystywany był wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

A zatem podatnik nie będzie mógł w przedstawionej sytuacji dokonywać pełnych odliczeń dotyczących wskazanego samochodu. Będzie tak również, jeżeli obciąży pracownika kosztami dojazdu tym samochodem do pracy.

2.7.Jak rozliczyć VAT, gdy zmieniono przeznaczenie części samochodowych nabytych jako towary handlowe

Problem

Podatnik prowadzący sklep z częściami motoryzacyjnymi nabył część samochodową jako towar handlowy i odliczył 100% VAT z faktury jej zakupu. Po trzech miesiącach podatnik przeznaczył tę część do naprawy wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności samochodu osobowego, dla którego nie jest prowadzona ewidencja przebiegu. Czy i jak w tej sytuacji podatnik powinien skorygować odliczony VAT?

Rada

W przedstawionej sytuacji podatnik powinien zmniejszyć kwotę odliczonego podatku w rozliczeniu za miesiąc, w którym zmienił przeznaczenie części samochodowej, wykorzystując ją do naprawy posiadanego samochodu osobowego. W tym celu powinien wykazać 50% odliczonego VAT ze znakiem minus w polu K_45 części ewidencyjnej oraz uwzględnić ją jako kwotę ujemną w polu P_45 części deklaracyjnej JPK_V7.

Uzasadnienie

Wynikające z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT ograniczenie kwoty VAT do 50% nie ma zastosowania do nabywanych części samochodowych stanowiących materiały lub towary handlowe podatników. W przypadku nabywania takich części podatnicy co do zasady mogą zatem odliczać całość podatku z faktur dokumentujących ich zakupy.

Zdarza się jednak, że część samochodowa nabyta jako materiał lub towar handlowy zostaje wykorzystana na własne potrzeby podatnika, tj. do naprawy własnego samochodu. Jeżeli jest to samochód uprawniający do pełnych odliczeń, kwota podatku naliczonego nie ulega zmianie. W przeciwnym razie konieczne jest jednak zmniejszenie o połowę kwoty odliczanego podatku. Zmniejszenie takie powinno, zdaniem autora, zostać dokonane na bieżąco, tj. w okresie rozliczeniowym zmiany przeznaczenia części samochodowych (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 grudnia 2014 r., sygn. IPPP1/443-1277/14-2/BS). A zatem w przedstawionej sytuacji podatnik powinien zmniejszyć kwotę odliczonego podatku wykazując je ze znakiem minus w polu K_45 części ewidencyjnej oraz uwzględniając jako kwoty ujemne w polu P_45 części deklaracyjnej JPK_V7. Należy tego dokonać w miesiącu zmiany przeznaczenia części samochodowej do naprawy posiadanego samochodu osobowego.

3. Rozliczenie VAT przy sprzedaży samochodu

Opodatkowaniu VAT podlegają między innymi dostawy składników majątku przedsiębiorstw podatników, w tym również samochody firmowe. W konsekwencji dostawy takich samochodów podlegają opodatkowaniu VAT, chyba że uprzednio samochody te zostały przekazane na cele osobiste podatników będących osobami fizycznymi. Wówczas ich sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT.

Dostawy te są najczęściej opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23% (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ef ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT). Wyjątek dotyczy:

1. opodatkowanych według stawki 0% wewnątrzwspólnotowych dostaw samochodów oraz eksportu samochodów, a także
2. dostaw samochodów zwolnionych z VAT (przy czym często warunki obu tych zwolnień spełnione są jednocześnie):

• na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT; przepis ten określa zwolnienie z VAT obejmujące dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

• dokonywanych przez podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego, o ile dokonanie dostawy danego samochodu nie skutkuje utratą prawa do korzystania z tego zwolnienia.

  3.1.Czy sprzedaż samochodu firmowego może być opodatkowana od marży

Problem

W maju 2021 r. podatnik kupił samochód na podstawie faktury VAT marża. Czy może obecnie sprzedać ten samochód z zastosowaniem procedury opodatkowania marży?

Rada

Tak, podatnik może sprzedać firmowy samochód z zastosowaniem procedury opodatkowania marży (przy założeniu, że nabył go z zamiarem sprzedaży w przyszłości po okresie używania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej).

Uzasadnienie

Przepisami art. 120 ustawy o VAT określona jest tzw. procedura opodatkowania marży, której istotą jest opodatkowanie marży, tj. różnicy między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszonej o kwotę podatku. Procedura ta może mieć zastosowanie między innymi do dostaw towarów używanych, w tym samochodów używanych, nabywanych od podmiotów wymienionych przepisami art. 120 ust. 10 ustawy o VAT (np. od osób prywatnych lub od podmiotu, który przy sprzedaży zastosował procedurę marży).

Jednym z warunków stosowania procedury opodatkowania marży jest przy tym, aby przedmiot dostawy został uprzednio nabyty przez podatnika w ramach prowadzonej działalności, w celu odprzedaży (art. 120 ust. 4 ustawy o VAT). W praktyce organy podatkowe podchodzą liberalnie do konieczności spełnienia tego warunku. Zgadzają się na stosowanie procedury marży w przypadkach, gdy podatnicy nabywali towary (w tym samochody) używane przewidując ich odsprzedaż w przyszłości, po okresie używania w prowadzonej działalności (zob. przykładowo interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 września 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.527.2020.1.PRM, czy z 12 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.402.2021.2.KP). 

Dlatego podatnik może sprzedać firmowy samochód z zastosowaniem procedury opodatkowania marży (przy założeniu, że w 2021 r. nabył go z zamiarem sprzedaży w przyszłości po okresie używania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej).

3.2.Czy sprzedaż samochodów stanowiących majątek prywatny podatników podlega VAT, gdy były wykorzystywane do działalności

Problem

Podatnik wykupił z leasingu samochód na cele prywatne i nie odliczył VAT z faktury wykupu tego samochodu. Po wykupie podatnik wykorzystywał niekiedy ten samochód na potrzeby prowadzonej działalności, w związku z czym odliczał 50% VAT z faktur za paliwo wykorzystywane do jego napędu. Czy sprzedaż tego samochodu przez podatnika będzie podlegała opodatkowaniu VAT?

Rada 

Nie, według stanowiska reprezentowanego przez Ministerstwo Finansów sprzedaż wskazanego samochodu nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

Tylko odpłatne dostawy towarów na terytorium kraju dokonywane przez podatników działających w takim charakterze podlegają opodatkowaniu VAT.

Powoduje to między innymi, że sprzedaż „prywatnych” samochodów przez osoby fizyczne będące podatnikami nie podlega opodatkowaniu VAT. Dotyczy to również sprzedaży samochodów, które były przez podatników wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w piśmie (stanowiącym odpowiedź na zapytanie dziennikarza) z 28 lipca 2023 r., w którym czytamy, że:

(…) na gruncie ustawy o VAT sprzedaż – pozostającego w majątku prywatnym właściciela – samochodu osobowego, który był wykorzystywany w sposób mieszany w firmie (...), nie podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dotyczy to również sytuacji, gdy w związku z wykorzystywaniem na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy odliczają VAT od bieżących kosztów związanych z eksploatacją danego samochodu. Jak bowiem czytamy we wskazanym powyżej piśmie:

(…) w przypadku gdy pojazd użytkowany w działalności gospodarczej znajduje się w majątku prywatnym i podatnik nie miał prawa do odliczenia od nabycia tego pojazdu, fakt odliczania bieżących kosztów związanych z eksploatacją danego samochodu w działalności, jak np. zakup paliwa do tego pojazdu, które zostanie zużyte w związku z użytkiem mieszanym pojazdu w działalności gospodarczej, nie powinien wpływać na opodatkowanie sprzedaży pojazdu podatkiem VAT.

Co istotne, dotyczy to również samochodów wykupionych z leasingu na cele prywatne. Potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 29 sierpnia 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.269.2023.5.ID).

Powoduje to, że w analizowanym przypadku sprzedaż wskazanego samochodu nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

3.3. Czy sprzedaż samochodu osobowego stanowiącego środek trwały podatnika powoduje utratę prawa do zwolnienia podmiotowego

Problem

Podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego zamierza sprzedać trzyletni samochód osobowy stanowiący jego środek trwały. Czy będzie mógł nadal korzystać ze zwolnienia podmiotowego? Czy kwotę uzyskaną ze sprzedaży samochodu podatnik powinien uwzględnić przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego?

Rada

Tak, po sprzedaży wskazanego samochodu podatnik nadal będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Kwoty uzyskanej z jego sprzedaży podatnik nie powinien uwzględniać przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego.

Uzasadnienie

Nie wszyscy podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. W art. 113 ust. 13 ustawy o VAT zostały wymienione kategorie podatników, którzy nie mogą korzystać z tego zwolnienia. Należą do nich między innymi podatnicy dokonujący dostaw:

• samochodów osobowych (art. 113 ust. 13 lit. b ustawy o VAT) oraz 
• nowych środków transportu; samochody należą do nowych środków transportu, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. e ustawy o VAT). 

W konsekwencji sprzedaż samochodów osobowych lub samochodów będących nowymi środkami transportu wyłącza co do zasady możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

Wyjątek dotyczy samochodów osobowych (innych niż stanowiące nowe środki transportu) zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b tiret trzecie ustawy o VAT). Powoduje to, że na skutek sprzedaży wskazanego samochodu podatnik nie utraci prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, a więc będzie mógł z tego zwolnienia nadal korzystać.

Ponadto wartości odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego (art. 113 ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT). Dotyczy to również odpłatnych dostaw stanowiących środki trwałe samochodów. Powoduje to, że kwoty uzyskanej ze sprzedaży takiego samochodu podatnik nie powinien uwzględniać przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego.

3.4.Czy sprzedając samochód należy złożyć aktualizację informacji VAT-26

Problem

Podatnik zamierza sprzedać samochód osobowy, który jest zgłoszony informacją VAT-26. Czy powinien zaktualizować informację VAT-26?

Rada

Tak, w przedstawionej sytuacji podatnik powinien zaktualizować informację VAT-26 dotyczącą sprzedawanego samochodu.

Uzasadnienie

Z przepisów nie wynika wprost, że sprzedaż pojazdu samochodowego stanowi zmianę jego wykorzystywania w rozumieniu art. 86a ust. 14 ustawy o VAT. Co więcej, według art. 90b ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, to taki pojazd jest uznawany za wykorzystany wyłącznie do działalności gospodarczej. 

Mimo to zdaniem organów podatkowych w przypadku sprzedaży lub zakończenia umowy leasingu pojazdów samochodowych zgłoszonych informacją VAT-26 należy dokonać aktualizacji tej informacji (zob. przykładowo interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lutego 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.860.2019.1.MWJ). Prawidłowość tego stanowiska potwierdził WSA w Krakowie w wyroku z 9 lipca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 890/15). Prowadzi to do wniosku, że w przedstawionej sytuacji podatnik powinien zaktualizować informację VAT-26dotyczącą sprzedawanego samochodu.

3.5.Czy można odzyskać nieodliczony VAT po przekazaniu samochodu na cele prywatne

Problem

W kwietniu 2022 r. podatnik kupił samochód i z faktury jego zakupu odliczył połowę kwoty VAT, tj. 9430 zł. W marcu 2024 r. przekazał samochód na cele prywatne i od tego przekazania naliczył VAT. Czy może odzyskać nieodliczony VAT przy zakupie tego samochodu?

Rada

W JPK_V7 za marzec 2024 r. podatnik może odzyskać część nieodliczonego VAT, gdyż nie minął jeszcze okres korekty. Szczegóły w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

Jak stanowi art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nabyto pojazd samochodowy, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do dokonania korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu tego pojazdu. Jednak 60-miesięczny okres korekty dotyczy tylko pojazdów o wartości początkowej przekraczającej 15 000 zł. W pozostałych przypadkach korekty dokonuje się, jeżeli zmiana wykorzystywania samochodu nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym go nabyto.

Według art. 90b ust. 2 ustawy o VAT do zmiany przeznaczenia samochodu dochodzi również w przypadku jego sprzedaży. Konsekwencją sprzedaży samochodów w okresie korekty może być prawo do odzyskania części nieodliczonego VAT.

Zasad ta ma również zastosowanie, gdy podatnik nieodpłatnie przekazuje samochód na cele prywatne i to przekazanie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż przy jego zakupie przysługiwało prawo do odliczenia VAT. Potwierdzają to organy podatkowe (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lutego 2020 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.68.2019.2.MŁ). Tak będzie, jeżeli przekazanie następuje w okresie korekty wynoszącym 60 miesięcy lub 12 miesięcy.

4. Rozliczenie VAT w przypadku wycofania samochodu z działalności

Przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w tym między innymi przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Jeżeli więc podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia samochodu lub jego części składowych, to wycofanie tego samochodu z działalności na cele osobiste podlega opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów.

Podstawę opodatkowania nieodpłatnych dostaw towarów stanowi cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów (art. 29a ust. 2 ustawy o VAT). Przepis ten najczęściej interpretuje się w ten sposób, że podstawą opodatkowania jest w przypadku rzeczy nabytych przez podatników jej wartość zaktualizowana (rynkowa), tj. taka, za którą podatnik nabyłby daną lub podobną rzecz na rynku w momencie powstania obowiązku podatkowego (zob. przykładowo wyroki NSA z 9 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 2147/08, oraz z 21 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 492/12). Powoduje to, że podstawę opodatkowania podlegających opodatkowaniu VAT samochodów wycofywanych z działalności stanowi ich wartość rynkowa netto z dnia wycofania.

4.1.Jak ustalić podstawę opodatkowania przy wycofaniu z działalności samochodu wykupionego z leasingu

Problem

Podatnik w 2021 r. wykupił samochód osobowy z leasingu i odliczył połowę VAT z faktury jego wykupu. Obecnie zamierza wycofać ten samochód z działalności gospodarczej. Od jakiej kwoty obowiązany będzie naliczyć VAT z tytułu nieodpłatnej dostawy?

Rada

Zdaniem organów podatkowych podatnik w przedstawionej sytuacji będzie obowiązany naliczyć podatek VAT od wartości rynkowej (netto) wycofywanego z działalności samochodu.

Uzasadnienie

Skoro podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT z tytułu wykupu samochodu z leasingu, jego wycofanie z działalności gospodarczej będzie podlegało opodatkowaniu VAT (według stawki 23%) jako nieodpłatna dostawa towarów. Nie ma znaczenia, że kwota podatku naliczonego w trakcie leasingu oraz przy wykupie ograniczona była do 50%. Nie jest to okoliczność mająca wpływ na występowanie podlegających opodatkowaniu VAT nieodpłatnych dostaw towarów. W konsekwencji w przedstawionej sytuacji podatnik będzie obowiązany naliczyć podatek VAT należny.

Jest przy tym kwestią sporną, czy ustalona w ten sposób podstawa opodatkowania może być wyższa niż historyczna cena nabycia lub historyczny koszt wytworzenia. Zdaniem autora nie, skoro w art. 29a ust. 2 ustawy o VAT wprost jest mowa o cenie nabycia towarów. Niestety, organy podatkowe reprezentują w tej kwestii odmienne stanowisko. W konsekwencji uważają, że podstawą opodatkowania z tytułu nieodpłatnych dostaw samochodów wykupionych z leasingu jest ich wartość rynkowa. Tytułem przykładu wskazać można dotyczące właśnie nieodpłatnego przekazania towarów wykupionych przez podatników z leasingu interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lutego 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-1311/15-2/MK) czy interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.942.2017.1.AGW). W pierwszej z tych interpretacji organ podatkowy nie zgodził się z wnioskującą o jej wydanie podatniczką, że podstawą opodatkowania jest w takim przypadku cena z faktury dokumentującej wykup samochodu z leasingu, i wskazał, iż:

(…) w omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawczyni zapłaciłaby za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania. Tym samym przy przekazaniu samochodu na cele prywatne za podstawę opodatkowania Zainteresowana powinna przyjąć cenę za jaką nabyłaby opisany samochód w momencie jego przekazania – wycofania z prowadzonej działalności.

A zatem stosując się do stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe, z tytułu wycofania samochodu z działalności podatnik będzie obowiązany rozpoznać podlegającą opodatkowaniu VAT (według stawki 23%) nieodpłatną dostawę towarów, której podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa (netto) tego samochodu.

4.2. Czy trzeba naliczać VAT, gdy przekazujemy na cele osobiste samochód, a prawo do odliczenia przysługiwało tylko od części składowych

Problem

W listopadzie 2020 r. podatnik wprowadził „prywatny” samochód osobowy do środków trwałych. Po wprowadzeniu samochodu do środków trwałych podatnik zlecił założenie do niego instalacji gazowej, za co zapłacił 5200 zł netto + 1196 zł VAT. Z tytułu tego zakupu podatnik odliczył 50% VAT (czyli 598 zł). W lutym 2024 r. podatnik zdecydował się wycofać samochód na cele prywatne. Czy podatnik obowiązany jest naliczyć z tego tytułu VAT?

Rada

Odpowiedź na pytanie zależy od tego, czy zamontowana w tym samochodzie instalacja gazowa posiada jeszcze wartość rynkową.

Uzasadnienie

Opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT podlegać mogą również nieodpłatne dostawy samochodów, przy których nabyciu podatnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia. Może tak być, jeżeli prawo to przysługiwało podatnikom przy nabyciu części składowych tych samochodów. Jednak w takich przypadkach podstawę opodatkowania stanowi cena nabycia/koszt wytworzenia tych części składowych lub podobnych części składowych określona w momencie przekazania (zob. wyrok TSUE z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 i C-323/99).

Dlatego odpowiedź na zadane pytanie zależy od tego, czy zamontowana w samochodzie instalacja gazowa posiada jeszcze wartość rynkową. Jeżeli tak, to wycofując samochód na cele prywatne podatnik obowiązany będzie rozpoznać podlegającą opodatkowaniu VAT (według stawki 23%) nieodpłatną dostawę samochodu, której podstawą opodatkowania jest obecna wartość netto tej instalacji gazowej. W przeciwnym razie ze względu na zerową podstawę opodatkowania podatnik nie musi w przedstawionej sytuacji rozpoznawać podlegającej opodatkowaniu VAT nieodpłatnej dostawy samochodu.

4.3.Czy trzeba naliczać VAT wycofując samochód z działalności gospodarczej w celu jego „prywatnego” wynajmu

Problem

Czynny podatnik VAT posiada w środkach trwałych samochód ciężarowy. Podatnik planuje wycofanie samochodu z działalności do majątku prywatnego, a następnie chce zamknąć działalność i prywatnie wynajmować ten samochód spółce z o.o. Czy w takim przypadku będzie obowiązany opodatkować VAT wycofanie samochodu z działalności?

Rada

Nie, wycofanie samochodu z działalności nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów ani nie wywoła żadnych innych skutków w VAT. Jednocześnie wynajem tego samochodu po zamknięciu działalności gospodarczej nadal będzie podlegał opodatkowaniu VAT (według stawki 23%).

Uzasadnienie

Obowiązującą dla celów VAT definicję działalności gospodarczej określa art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z definicji tej wynika, że działalność gospodarcza w rozumieniu VAT obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT). Powoduje to, że działalnością gospodarczą w rozumieniu VAT jest również wynajmowanie przez osoby fizyczne składników majątku prywatnego, czyli tzw. prywatny wynajem (zob. przykładowo interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.180.2020.1.RR, oraz z 2 lutego 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.656.2022.2.MM).

Powoduje to, że wynajem samochodu po wycofaniu z działalności gospodarczej do majątku prywatnego (i likwidacji działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców) z punktu widzenia VAT następować będzie w wykonaniu działalności gospodarczej. Dlatego będzie podlegać opodatkowaniu VAT. W konsekwencji z punktu widzenia VAT nie dojdzie w przedstawionej sytuacji do nieodpłatnego przekazania samochodu na cele osobiste, a w konsekwencji do podlegającej opodatkowaniu VAT nieodpłatnej dostawy towarów.

A zatem wycofanie samochodu z działalności nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów ani nie wywoła żadnych innych skutków w VAT. Jednocześnie wynajem tego samochodu po zamknięciu działalności gospodarczej nadal będzie podlegał opodatkowaniu VAT (według stawki 23%).

5. Rozliczenie VAT od złomowania samochodu

Sprzedaż samochodów na złom opodatkowana jest na takich samych zasadach jak „zwykła” sprzedaż samochodów, a więc najczęściej według stawki podstawowej 23%. 

Z kolei nieodpłatne przekazywanie samochodów na złom podlegać może opodatkowaniu VAT (także najczęściej według stawki podstawowej 23%). Jest tak, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych samochodów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

5.1.Czy faktury dokumentujące sprzedaż samochodów na złom powinny zawierać oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”

Problem

Podatnik sprzedaje samochód na złom. Czy fakturę dokumentującą tę sprzedaż podatnik powinien oznaczyć wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”?

Rada

Faktury dokumentującej sprzedaż samochodów na złom nie trzeba oznaczać wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”, jeśli została wystawiona na kwotę nieprzekraczającą 15 000 zł.

Uzasadnienie

Na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT podatnicy mają obowiązek oznaczać niektóre faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”. Obowiązek ten istnieje, jeżeli łącznie spełnione są trzy warunki, tj. faktura:

1. jest wystawiana na rzecz podatnika (tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu VAT),
2. dokumentuje dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT,
3. jest wystawiana na kwotę należności ogółem (kwotę brutto) przekraczającą 15 000 zł lub równowartość tej kwoty wyrażoną w walucie obcej.

W poz. 79 załącznika nr 15 do ustawy o VAT wymienione są między innymi zużyte samochody, komputery, telewizory i inne urządzenia przeznaczone do złomowania (PKWiU 38.11.49.0). Mimo to najczęściej faktur dokumentujących sprzedaż samochodów na złom nie trzeba oznaczać wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”, gdyż wystawiane są na kwoty nieprzekraczające 15 000 zł. Jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy faktury takie wystawiane są na kwoty przekraczające 15 000 zł (lub równowartość tej kwoty wyrażoną w walucie obcej), konieczne jest ich oznaczanie wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”.

5.2.Jakim kodem GTU oznaczyć fakturę dokumentującą sprzedaż samochodu na złom 

Problem

Spółka sprzedała samochód na złom. Czy wykazując fakturę dokumentującą tę sprzedaż w pliku JPK_VAT spółka powinna zastosować oznaczenie GTU_05 czy GTU_07?

Rada

Zdaniem autora wykazując sprzedaż samochodu na złom w JPK_V7 spółka powinna zastosować oba te oznaczenia.

Uzasadnienie

Na podstawie § 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji VAT istnieje obowiązek oznaczania kodami GTU niektórych towarów i usług. Oznaczenia takie powinny być stosowane w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej JPK_V7.

Do towarów oznaczanych kodami GTU należą między innymi odpady określone w poz. 79–91 załącznika nr 15 do ustawy o VAT, w tym wymienione w poz. 79 zużyte samochody, komputery, telewizory i inne urządzenia przeznaczone do złomowania (PKWiU 38.11.49.0). W konsekwencji dokumentowane fakturami dostawy takich towarów powinny być oznaczane kodem GTU_05 (§ 10 ust. 3 pkt 1 lit. e rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji VAT).

Do towarów oznaczanych kodami GTU należą również pojazdy oraz części objęte kodami CN od 8701 do 8708. W konsekwencji dokumentowane fakturami dostawy takich pojazdów i części powinny być w ewidencji VAT oraz w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 oznaczane kodem GTU_07 (zob. § 10 ust. 3 pkt 1 lit. g rozporządzenia).

Należy jednak wskazać, że grupowanie PKWiU 38.11.49.0 nie ma odpowiednika w Nomenklaturze Scalonej (co wynika z klucza powiązań między PKWiU z 2015 r. i CN z 2024 r.). Dlatego zdaniem autora pojazdy sprzedawane na złom są na gruncie CN klasyfikowane w grupowaniach objętych kodami CN od 8701 do 8708.

Jednocześnie z jednej z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytania dotyczące pliku JPK_VAT z deklaracją wynika, że możliwe jest stosowanie dwóch lub więcej kodów GTU dla jednej faktury, np. w sytuacjach gdy na fakturze występuje kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU lub jeden towar kwalifikuje się do dwóch lub więcej GTU. Taka właśnie sytuacja ma miejsce w przypadku sprzedaży samochodów na złom. W konsekwencji dokumentowane fakturami odpłatne dostawy (sprzedaż) samochodów na złom powinny być w ewidencji VAT oraz części ewidencyjnej pliku JPK_V7 oznaczane kodami GTU_05 oraz GTU_07.

6. Rozliczanie akcyzy od samochodów zakupionych za granicą

Aby zarejestrować samochód osobowy sprowadzany z innego kraju UE, musimy złożyć deklarację, zapłacić akcyzę i uzyskać potwierdzenie zapłaty. Gdy jest to inny pojazd, to będziemy potrzebowali potwierdzenia, że nie jesteśmy zobowiązani do zapłaty akcyzy.

Do rozliczenia i zapłaty akcyzy od sprowadzanych samochodów osobowych zobowiązane są te osoby prawne, fizyczne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej, które (art. 100 ustawy o podatku akcyzowym):

● przywiozły samochód do Polski, gdy do przeniesienia prawa do rozporządzania samochodem jak właściciel (zakupu) doszło za granicą, albo

● kupiły sprowadzany samochód, gdy do przeniesienia prawa do rozporządzania dojdzie w Polsce, a akcyza nie została zapłacona, albo

● rejestrują pojazd, gdy nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania, ale pojazd będzie użytkowany w Polsce (np. leasing).

Jeśli sprowadzimy samochód inny niż osobowy, od którego nie ma obowiązku zapłaty akcyzy, i zostanie on zarejestrowany, a następnie przerobimy go na osobowy, również będziemy musieli zapłacić akcyzę.

Gdy nie jest to samochód osobowy, nie płacimy i nie rozliczamy akcyzy. Mamy natomiast obowiązek uzyskać potwierdzenie o braku obowiązku zapłaty akcyzy WZBO. Bez tego potwierdzenia nie zarejestrujemy samochodu w Polsce. Są to następujące pojazdy:

● pojazd w rodzaju „samochodowy inny”, podrodzaj „czterokołowiec” (kategoria homologacyjna L7e) lub podrodzaj „czterokołowiec lekki” (kategoria homologacyjna L6e),

● samochód ciężarowy (kategoria homologacyjna N1), podrodzaj „furgon”, „furgon/podest”, „ciężarowo-osobowy”, „terenowy”, „wielozadaniowy” lub „van”, lub

● samochód specjalny (kategoria homologacyjna M1 i N1).

Przepisy akcyzowe dotyczące WNT wskazują trzy różne daty, w których może powstać obowiązek podatkowy. Zależy to m.in. od miejsca przeniesienia prawa własności pojazdu. Jeżeli do przeniesienia prawa do rozporządzania pojazdem jako właściciel doszło:

● przed przekroczeniem granicy Polski, to datą powstania obowiązku podatkowego będzie data przekroczenia granicy naszego kraju,

● na terenie Polski (np. Niemiec przyjechał na urlop i postanowił sprzedać samochód, który mu się tu zepsuł), to za datę powstania obowiązku podatkowego, którą musimy wpisać do deklaracji, przyjmujemy datę z umowy zakupu pojazdu na terenie kraju.

Ostatnią z sytuacji określonych przez przepisy akcyzowe jest dokonanie rejestracji pojazdu przed przeniesieniem prawa do rozporządzania pojazdem jako właściciel (np. leasing pojazdu). W tym przypadku datą powstania obowiązku podatkowego jest data rejestracji pojazdu w Polsce.

Gdy w deklaracji wykazujemy kilka samochodów, dla których daty powstania obowiązku są różne, wpisujemy datę najwcześniejszą.

Jeśli akcyza jest płacona w związku z przerobieniem samochodu na osobowy, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania zmian.

Osoba sprowadzająca samochód z UE musi złożyć deklarację AKC-US. Należy tego dokonać w terminie 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji w Polsce. Deklarację AKC-US składamy wyłącznie w formie elektronicznej. Papierową deklarację może złożyć tylko osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Do składania elektronicznych deklaracji akcyzowych, w tym AKC-US, służy Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Wykazaną w deklaracji AKC-US akcyzę należy zapłacić w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu. W przypadku deklaracji wielopozycyjnych (więcej niż jeden samochód) – należy wpisać najwcześniejszą datę powstania obowiązku podatkowego.

Organem właściwym do przyjmowania wpłat akcyzy został obecnie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Targu. Wpłat akcyzy samochodowej dokonujemy na rachunek w O/O NBP w Krakowie: nr 84 1010 1270 0008 2422 2400 0000.

Aby uzyskać w PUESC potwierdzenie zapłaty akcyzy, należy przede wszystkim ją zapłacić. Możemy pozyskać to potwierdzenie samodzielnie. W ten sposób unikniemy zapłaty 17 zł opłaty skarbowej za wydanie wydruku w urzędzie skarbowym.

Aby uzyskać potwierdzenie zapłaty akcyzy od sprowadzanego samochodu, należy:

1) zalogować się do systemu PUESC,

2) wypełnić formularz PZAS,

3) wysłać zapytanie i odebrać komunikat.

Wygenerowany dokument potwierdzający zapłatę akcyzy po otwarciu możemy wydrukować i zanieść z pozostałymi dokumentami do wydziału komunikacji. Organowi rejestracyjnemu potrzebny będzie wydruk PZAS. Gdyby jednak nie doszło jeszcze do powiązania naszej wpłaty z deklaracją, to po otwarciu otrzymanego dokumentu elektronicznego zobaczymy w nim informację, że nie ma danego numeru VIN lub UPO w bazie. W takim przypadku musimy spróbować ponownie za jakiś czas.

Gdy otrzymamy komunikat „Nie można pobrać potwierdzenia – proszę o kontakt z właściwym urzędem skarbowym”, oznacza to, że złożona deklaracja dla samochodu o wskazanym numerze VIN podlega dodatkowej weryfikacji i zgodnie z treścią należy skontaktować się z urzędem, do którego została złożona.

6.1. Jak ustalić podstawę opodatkowania akcyzą samochodu sprawdzonego z UE

Problem

Podatniczka nabyła z Niemiec samochód osobowy. Dokumentami potwierdzającymi to nabycie jest jeden rachunek na kwotę 70 000 euro i drugi na kaucję w wysokości 19% podatku niemieckiego. Łącznie daje to 90 000 euro. Od jakiej podstawy powinna naliczyć akcyzę – od kwoty 90 000 euro czy 70 000 euro? 

Rada

Podatniczka powinna naliczyć akcyzę od kwoty 70 000 euro, tj. kwoty, którą zapłaciła za samochód, bez kwoty niemieckiego podatku. Szczegóły w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

W podatku akcyzowym podstawą opodatkowania w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego jest kwota, jaką podatnik zobowiązany jest zapłacić za ten samochód (art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy akcyzowej). Gdy mamy fakturę lub umowę kupna z ceną w innej walucie, przeliczamy ją na złotówki według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu powstania obowiązku podatkowego albo ostatniego kursu ogłoszonego przed tym dniem, gdy w tym dniu nie ogłoszono kursu. Pamiętać przy tym należy, że w przypadku gdy przywozimy z kraju UE samochód, który został przez nas oclony w innym kraju UE, to do wartości fakturowej musimy dodać również cło i podatki wymierzone nam w dokumencie odprawy celnej.

Inaczej sytuacja wygląda w omawianym przypadku. Analizując indywidualne interpretacje prawa podatkowego nie można znaleźć jednoznacznej odpowiedzi na zadane przez Czytelniczkę pytanie, gdyż jedyne zawarte w nich odpowiedzi dotyczą sytuacji, gdy nabycie wewnątrzwspólnotowe jest następstwem uprzedniego importu danego pojazdu spoza UE. Interpretacje te są jednolite i nakazują pomijać taki podatek (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 października 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4013.259.2023.1.AM, oraz interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 8 listopada 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4013.256.2023.1.PJ). Interpretacje te dotyczą jednak art. 104 ust. 6 w związku z art. 104 ust. 1 pkt 3 ustawy akcyzowej, a więc w sposób oczywisty nie mogą stanowić podstawy odpowiedzi na pytanie.

Również orzecznictwo sądowo-administracyjne dotyczące obecnej ustawy akcyzowej nie zajmuje się tym zagadnieniem. W związku z tym należy spróbować sięgnąć do orzecznictwa odnoszącego się do poprzedniej ustawy akcyzowej z 2004 r., która zawierała identyczne przepisy dotyczące akcyzy samochodowej.

Otóż istnieje prawomocny wyrok WSA we Wrocławiu z 30 maja 2007 r. (sygn. akt I SA/Wr 312/07), w którym sąd, odwołując się do brzmienia ówczesnego art. 82 ust. 3 ustawy akcyzowej (obecnie art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy akcyzowej), wywiódł z niego, że skoro przepisy te mówią o kwocie, jaką podatnik zobowiązany był zapłacić za samochód, to do kwoty tej nie można wliczać zwracanego temu podatnikowi niemieckiego podatku Mehrwertsteuer. Sąd podkreślił, że nie można mówić o tym, iż nabywca jest zobowiązany do zapłaty za zakupiony samochód pełnej kwoty, wraz z VAT, który odzyskał.

Mając zatem na uwadze pełne uzasadnienie tego wyroku, odwołujące się również do ogólnych zasad opodatkowania, jak też niezmienność treści tych przepisów (poza zmianą numeracji), można odpowiedzieć na zadane pytanie, że podstawą opodatkowania w przedstawionej sytuacji jest kwota 70 000 euro.

6.2. Czy należy zapłacić akcyzę od nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu przeznaczonego do dalszej odsprzedaży

Problem

Kupiliśmy od francuskiej firmy samochód osobowy również na firmę, ale z przeznaczeniem do dalszej odsprzedaży, czyli jako towar. Nie będzie on rejestrowany w Polsce. Czy w takim przypadku jest obowiązek zapłaty akcyzy?

Rada

Opodatkowaniu akcyzą podlega każde WNT, niezależnie od tego, czy dany samochód będzie rejestrowany w Polsce. Jeśli jednak dany samochód, który podlegał WNT, zostanie wywieziony z kraju w ramach WDT lub eksportu w ciągu 30 dni od dnia WNT, to przyjmuje się, że WNT nigdy nie nastąpiło. Wówczas nie wystąpi obowiązek zapłaty akcyzy, jednak należy wywieźć samochód w ciągu 30 dni, ale również trzeba posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające dokonanie WDT lub eksportu.

Uzasadnienie

Co do zasady ustawa o podatku akcyzowym nie zawiera wyjątków od opodatkowania nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego. Opodatkowaniu podlega każde WNT, niezależnie od tego, czy dany samochód będzie rejestrowany w Polsce, czy będzie rozebrany na części lub będzie odsprzedawany albo będzie stał w magazynie lub na parkingu.

Tak więc akcyza z tytułu WNT samochodu osobowego jest należna i trzeba się z tego obowiązku wywiązać

Z obowiązku zapłaty akcyzy nie zwalnia odsprzedaż samochodu, gdyż wtedy podstawą opodatkowania (zamiast art. 100 ust. 1 pkt 2 ) będzie art. 100 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy akcyzowej, czyli akcyza z tytułu pierwszej sprzedaży na terenie kraju samochodu, od którego nie zapłacono akcyzy z tytułu WNT. Co więcej, podstawa tej akcyzy będzie wyższa niż z tytułu WNT, gdyż płacić ją trzeba będzie od ceny odsprzedaży, która oczywiście będzie wyższa od ceny, za jaką kupiliśmy ten pojazd za granicą.

Trzeba jednak wspomnieć o pewnym „wytrychu” zawartym w art. 101 ust. 2a ustawy akcyzowej. Przepis ten tworzy pewną fikcję prawną, tj. w przypadku gdy dany samochód, który podlegał WNT, zostanie wywieziony z kraju w ramach WDT lub eksportu w ciągu 30 dni od dnia WNT, to przyjmuje się, że WNT nigdy nie nastąpiło.

Oczywiście, aby uznać w tym trybie, że do WNT nigdy nie doszło, a więc nie trzeba płacić z tego tytułu akcyzy, to nie tylko należy wywieźć samochód w ciągu 30 dni, ale również trzeba posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające dokonanie WDT lub eksportu, którymi są w szczególności: dokumenty przewozowe, celne, faktura i specyfikacja dostawy oraz inne dokumenty handlowe związane z dostawą wewnątrzwspólnotową albo eksportem (art. 107 ust. 3 ustawy akcyzowej).

2.3. Czy kupujący samochód może samodzielnie zapłacić akcyzę za sprzedawcę

Problem

Kupiłam samochód od osoby prywatnej, która sprowadziła go z zagranicy. Podczas rejestracji okazało się, że nie ma potwierdzenia zapłaty akcyzy. Sprzedający zapewnił, że ją opłacił i wystarczy wydrukować potwierdzenie ze strony US. Jednak po sprawdzeniu VIN w systemie okazało się, że akcyza nie jest opłacona. Handlarz zaczął wyjaśniać sprawę i stwierdził, że jego wpłata na akcyzę nie przeszła, bo ma zadłużenia i niestety nie może opłacić akcyzy. W tej sytuacji nie mogę dokończyć rejestracji auta. Czy można samemu opłacić akcyzę?

Rada

Kupujący może dokonać zapłaty podatku za sprzedawcę, jednak dotyczy to tylko takich sytuacji, gdy należny podatek nie przekracza kwoty 1000 zł. Szczegóły w uzasadnieniu.

Uzasadnienie

Biorąc pod uwagę opisaną sytuację i działania organów skarbowych, które zaliczają wszelkie wpłaty sprzedawcy na poczet jego zadłużenia, istnieje pewna ograniczona możliwość prawnego rozwiązania tego problemu.

Sposób ten wymaga przede wszystkim dialogu z urzędem skarbowym, w którym sprzedawca złożył deklarację AKC-US, i dotyczy tylko sytuacji, gdy należny podatek nie przekracza kwoty 1000 zł.

Gdy „brakujący” podatek nie przekracza 1000 zł, to możemy ustalić z urzędem skarbowym, że dokonamy wpłaty tego podatku za sprzedającego. Podstawą prawną takiego rozwiązania jest art. 62b § 1 pkt 3 ustawy – Ordynacja podatkowa, który pozwala zapłacić za kogoś obcego taką kwotę podatku. Dialog z urzędem skarbowym przed dokonaniem takiej wpłaty jest niezbędny, aby US przypisał tę konkretną wpłatę do danej deklaracji, za którą dokonywana jest ta zapłata, a nie do jakiejś innej, co zniweczyłoby cel tej wpłaty.

Jeżeli jednak akcyza jest wyższa niż 1000 zł, to niestety obecne przepisy nie pozwalają na to, aby kupujący mógł dokonać zapłaty podatku za sprzedawcę.

Nie można w tym wypadku niestety skorzystać z art. 100 ust. 1a pkt 2 ustawy akcyzowej, który pozwalałby złożyć nam deklarację podatkową (i zapłacić akcyzę) w związku z nabyciem pojazdu, od którego nie uiszczono akcyzy z tytułu jego nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Na przeszkodzie stoi jeden z warunków zastosowania tego przepisu. A mianowicie przepis znalazłby zastosowanie, gdyby nie można było ustalić podmiotu, który dokonał przywozu pojazdu. Natomiast w rozpatrywanym przypadku podmiot, który dokonał przywozu pojazdu, jest nam znany. Jest nim bowiem sprzedawca z zaległościami podatkowymi.

Tak więc do czasu zmiany przepisów Czytelniczce pozostaje tylko albo sprzedać ten pojazd za granicę, albo sprzedać go komuś na części. Niestety, póki akcyza nie będzie uregulowana, nie będzie mogła zarejestrować auta.

 PODSUMOWANIE

1. Podatnik może odliczyć 100% VAT od wydatków na nabycie, leasing, wykup z leasingu samochodów, gdy na podstawie przepisów ustawy o VAT możemy uznać ten pojazd za wykorzystywany wyłącznie do działalności, np. ze względu na jego konstrukcję lub sposób wykorzystania.
2. Przeprowadzenie badań technicznych samochodu nie jest warunkiem koniecznym, aby odliczyć VAT. Ma jedynie charakter dowodowy.
3. Podatnik może dokonywać pełnych odliczeń od wydatków samochodowych – bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu – w przypadku gdy wynajmuje tylko jeden samochód.
4. Podatnik ma obowiązek zaktualizować informację VAT-26, jeżeli w związku z wykupem samochodu z leasingu zmienia się jego numer rejestracyjny.
5. Prawo do odliczenia VAT nie przysługuje w przypadku wykupu samochodu z leasingu na cele prywatne, jednak w zamian ewentualna sprzedaż lub nieodpłatne przekazanie samochodu nie będą podlegać opodatkowaniu VAT.
6. Podatnik może odliczyć VAT od naprawy samochodu finansowanej przez ubezpieczyciela.
7. W związku z samym tylko oklejeniem reklamowym samochodu podatnik nie może dokonywać pełnych odliczeń od wydatków dotyczących tego samochodu.
8. Według stanowiska reprezentowanego przez organy podatkowe podatnik nie będzie mógł dokonywać pełnych odliczeń od wydatków związanych z samochodem parkowanym pod domem pracownika. Zdaniem autora będzie tak również, jeżeli podatnik obciąży pracownika kosztami dojazdu tym samochodem do pracy.
9. Sprzedaż firmowego samochodu może być również opodatkowana od marży, gdy są spełnione ustawowe warunki.
10. Sprzedaż samochodów stanowiących majątek prywatny podatników nie podlega VAT, nawet gdy były wykorzystywane do działalności.
11. Po sprzedaży samochodu stanowiącego środek trwały podatnik nadal będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Kwoty uzyskanej z jego sprzedaży podatnik nie powinien uwzględniać przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego.
12. Zdaniem organów podatkowych podatnik, wycofując z działalności samochód wykupiony z leasingu, będzie obowiązany naliczyć VAT od wartości rynkowej (netto) tego samochodu.
13. Aby zarejestrować samochód osobowy sprowadzany z innego kraju UE, musimy złożyć deklarację, zapłacić akcyzę i uzyskać potwierdzenie zapłaty. Gdy jest to inny pojazd, to będziemy potrzebowali potwierdzenia, że nie jesteśmy zobowiązani do zapłaty akcyzy.

POWOŁANE ORZECZENIA SĄDÓW:

wyrok TSUE z 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 

wyrok TSUE z 15 maja 2019 r. w sprawie C-235/18 

wyrok NSA z 15 września 2017 r. (sygn. akt I FSK 2236/15) 

wyrok NSA z 18 września 2019 r. (sygn. akt I FSK 825/16)

wyrok TSUE z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 i C-323/99

wyrok NSA z 5 grudnia 2018 r. (sygn. akt I FSK 2045/16)

wyrok NSA z 10 października 2019 r. (sygn. akt I FSK 1492/17)

wyrok WSA w Kielcach z 7 lipca 2022 r. (sygn. akt I SA/Ke 203/22) 

wyrok NSA z 11 maja 2023 r. (sygn. akt I FSK 929/20)

wyrok NSA z 8 marca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1516/15)

wyrok WSA we Wrocławiu z 17 września 2013 r. (sygn. akt I SA/Wr 722/13)

wyrok WSA w Krakowie z 9 lipca 2015 r. (sygn. akt I SA/Kr 890/15)

wyroki NSA z 9 marca 2010 r. (sygn. akt I FSK 2147/08) oraz z 21 lutego 2013 r. (sygn. akt I FSK 492/12)

wyrok WSA we Wrocławiu z 30 maja 2007 r. (sygn. akt I SA/Wr 312/07)

POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 sierpnia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.482.2022.1.KO)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 grudnia 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.477.2019.8.MK)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.485.2020.1.DS) 

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 lipca 2021 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.324.2021.3.AZ)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 grudnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP4-3.4012.485.2020.1.DS)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 listopada 2015 r. (sygn. IPTPP3/4512-374/15-4/ALN)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lutego 2015 r. (sygn. ILPP1/443-998/14-5/AS) 

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 marca 2021 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.608.2020.2.AS)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 lipca 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.290.2023.2.JM)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 września 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.126.2019.7.AS) 

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 grudnia 2023 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.705.2023.2.NW)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2017 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.83.2017.1.IGO)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 marca 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.43.2021.2.MK)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 lutego 2015 r. (sygn. IPPP1/443-1384/14-4/AS)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 października 2020 r. (sygn. ITPP2/4512-528/16-7/20/AD)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 września 2013 r. (sygn. ITPP2/443-602/13/AD) 

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 czerwca 2015 r. (sygn. ILPP5/4512-1-44/15-5/PG)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 października 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.491.2023.1.MMA) oraz z 5 lutego 2024 r. (sygn.,0111-KDIB3-1.4012.742.2023.2.KO)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 lutego 2015 r. (sygn. IPPP1/443-1397/14-2/JL)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 stycznia 2023 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.500.2022.2.AA) oraz z 30 sierpnia 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.465.2023.2.ICZ)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lutego 2020 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.68.2019.2.MŁ)

pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 grudnia 2014 r. (sygn. IPPP1/443-1277/14-2/BS)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 września 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.527.2020.1.PRM) oraz z 12 sierpnia 2021 r. (sygn. 0114-KDIP1-3.4012.402.2021.2.KP)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 sierpnia 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.269.2023.5.ID)

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 lutego 2020 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.860.2019.1.MWJ)

pisma Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lutego 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-1311/15-2/MK) 

pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.942.2017.1.AGW)

pisma Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2020 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.180.2020.1.RR) oraz z 2 lutego 2023 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.656.2022.2.MM)

pisma Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 października 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.259.2023.1.AM) oraz z 8 listopada 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.256.2023.1.PJ)

VAT – Tomasz Krywan

 doradca podatkowy

Akcyza – Dorota Kowalczyk

ekspert w zakresie akcyzy