Wyrok SN z dnia 29 października 2007 r., sygn. II PK 56/07

1. Przepis art. 26 k.p. nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej fak­tycznego rozpoczęcia przez pracownika.

2. Możliwość wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniona od nawiązania się między stronami stosunku pracy (rozpoczęcia się okresu zatrud­nienia). Okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku pracy jest okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 k.p., chyba że pracownik wcześniej pozostawał z tym samym pracodawcą w stosunku pracy lub strony w umowie o pracę przedłużyły ustawowy okres wypowiedzenia tej umowy.

3. Przepis art. 49 k.p. w zakresie, w jakim stanowi o rozwiązaniu umowy o pracę z upływem wymaganego okresu wypowiedzenia, dotyczy wypowiedzenia dokonanego, zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika.

Przewodniczący SSN Roman Kuczyński, Sędziowie SN: Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 października 2007 r. sprawy z powództwa L.P.P. Spółki z o.o. w B. przeciwko Jackowi P.

o zapłatę, na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyj­nego we Wrocławiu z dnia 29 września 2006 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasa­cyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 13 czerwca 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu zasądził od pozwanego Jacka P. na rzecz L.P.P. Spółki z o.o. w B. kwotę 77.678 zł tytułem odszkodowania umownego za nieprzystąpienie do wykonywania umowy o pracę. Sąd Okręgowy ustalił, że strony zawarły w dniu 15 listopada 2004 r. umowę o pracę. Podjęcie pracy przez pozwanego miało nastąpić z dniem 1 marca 2005 r. W § 1 ust. 2 umowy zwarte zostało postanowienie, że „jeżeli pracownik po podpisaniu niniejszej umowy nie przystąpi do jej wykonywania na wa­runkach w niej określonych lub od umowy odstąpi wówczas zobowiązuje się on do zapłaty zakładowi pracy odszkodowania w wysokości równowartości w złotych 20.000 euro". Do zawarcia przez strony umowy o pracę doszło po wielomiesięcznych negocjacjach, a po jej zawarciu, w wyniku pertraktacji z dotychczasowym pracodawcą pozwany uzyskał znaczną podwyżkę wynagrodzenia. W dniu 18 stycznia 2005 r. pozwany wystąpił do strony powodowej z propozycją rozwiązania umowy o pracę na zasadzie porozumienia stron, która to propozycja nie została przyjęta. Pismem z dnia 1 lutego 2005 r. pozwany złożył stronie powodowej oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za dwutygodniowym wypowiedzeniem i nie przystąpił do pracy w dniu 1 marca 2005 r. W dniu 28 lipca 2005 r. strona powodowa rozwiązała z pozwa­nym umowę o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na ciężkie naruszenie podstawo­wych obowiązków pracowniczych polegające na nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy przyjął, że dopusz­czalne było ustalenie w umowie o pracę dłuższego niż ustawowy okresu wypowie­dzenia, gdyż było to dla pozwanego korzystniejsze. W tej sytuacji dokonane przez niego wypowiedzenie umowy o pracę nie było skuteczne. W zakresie żądania wywo­dzonego z § 1 ust. 2 umowy o pracę, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że nie ma przeszkód do zastosowania w niniejszej sprawie art. 483 § 1 k.c. i art. 389 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p., po pierwsze - z uwagi na rozbieżność między datą podpisa­nia umowy a datą przystąpienia do jej wykonywania przez pozwanego, a po drugie - zastrzeżenie kary umownej nie naruszało zasady swobody wyboru pracy wyrażonej w art. 65 ust. 1 Konstytucji oraz art. 10 § 1 k.p. Pozwany umowę ze stroną pozwaną zawarł dobrowolnie i uczynił to w celu wynegocjowania lepszych warunków płacowych u dotychczasowego pracodawcy.